نواوراسیاگرایی روسیه و موازنه قدرت در شرق مدیترانه

بررسی انرژتیک اثر دورپیوند شرق اطلس/غرب روسیه (EA/WR) بر منطقه مدیترانه و جنوب‌غرب آسیا

الگوی دورپیوند شرق اطلس/غرب روسیه (EA/WR) در وضع هوای پاییز و زمستان اروپا و جنوب­غرب آسیا نقش حائز اهمیتی دارد. هدف پژوهش حاضر شناخت نحوه اثرگذاری این دورپیوند بر گردش­های جوی و تبادلات انرژتیک چرخندها در فازهای بحرانی (قوی) مثبت و منفی آن است. ابتدا با استفاده از داده­های باز­تحلیل NCEP/NCAR از سال 1950 تا 2014 برای زمستان 4 ماهه (نوامبر تا فوریه)، تحلیل دینامیکی از میانگین همادی و بی‌هنجاری ...

نواوراسیاگرایی و سیاست خارجی روسیه نسبت به ایران

در سال‌های اخیر جمهوری اسلامی ایران در گفتمان سیاست خارجی روسیه جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. بخشی از این اهمیت را می‌توان به سبب نفوذ گفتمان  نظریۀ چهارم سیاست که به رویکرد غالب این کشور تبدیل شده است دانست که در سه دهۀ اخیر تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر سیاست‌های کرملین داشته است. پایه‌گذار این نظریه، الکساندر دوگین فیلسوف روس است که نام نواوراسیاگرایی را بر آن نهاده است. طرفداران این گفتمان بر این...

ژئوپلیتیک و موازنه قدرت در دریای خزر

منطقۀ دریای خزر به‌دلیل مجاورت دو قدرت دائمی روسیه و ایران و ظهور جمهوری­های نواستقلال، یکی از پویا­ترین نقاط جهان است. همچنین پیوستگی منافع سایر بازیگران از جمله ایالات متحدۀ آمریکا و اتحادیۀ اروپا با این کشور­­های ساحلی بر این پیچیدگی و پویایی افزوده است. در این زمینه، وجود ذخایر انرژی منطقه و توجه به منطقه به‌عنوان راهروی تجارت و حمل‌و‌نقل، پیامد­هایی را برای کشور­های منطقه و بازیگران فرامنط...

موازنه راهبردی و سیاستگذاری امنیتی روسیه در نظام بین‌الملل

روسیه هسته اصلی امپراتوری اتحاد شوروی بوده است. بسیاری از شاخص­های اجتماعی و ساختاری اتحاد شوروی را می­توان در رویکرد و شکل ­بندی­های قدرت سیاسی و راهبردی روسیه مشاهده کرد. رقابت­های ژئوپلیتیکی روسیه و جهان غرب به قرن 19 بر می‌گردد. این رقابت­ها در چارچوب موازنه قدرت در سیاست بین­الملل شکل گرفت. آمریکا و اتحاد شوروی ساختار دو قطبی را در سال­های 1991-1945 شکل دادند. اگرچه ساختار دو قطبی از سال 1...

نقدی بر ترجمه رمان شرق مدیترانه

ژئوپلیتیک شیعه و قلمروخواهی ایران در شرق مدیترانه

هر کشوری بر اساس برخورداری از سطوح قدرت، به گسترش حوزة نفوذ و افزایش نقش در منطقه یا مناطق پیرامون خود علاقه دارد. یکی از حوزه‌های ژئوپلیتیک حسّاس پیرامون ایران، شرق مدیترانه است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تحوّل در ساختار ژئوپلیتیکی خاورمیانه، ایران نقش محوری در گسترة جغرافیایی شیعیان یافت و سرزمین‌های شیعه‌نشین شرق مدیترانه از اهمیت استراتژیک برخوردار گردید که همین می‌تواند در زمینة قل...